15 września 2019 r. społeczność naszej Szkoły wraz z władzami samorządowymi z Wójtem Gminy Dębe Wielkie Panem Krzysztofem Kalinowskim na czele i zaproszonymi Gośćmi, oddała cześć poległym Bohaterom. Mija 80 lat od wybuchu II wojny światowej, kiedy w dniach 13-14 września 1939 r. stoczono krwawe walki pod Cyganką i Dębem Wielkim. Uczniowie pod kierunkiem nauczyciela muzyki Moniki Mróz przedstawili montaż słowno-muzyczny. Opowieść dwupokoleniowa z pieśniami w tle, wywołała wzruszenie i refleksje nad czasem zawieruchy wojennej. Druga część uroczystych obchodów Bitwy pod Dębem Wielkim rozpoczęła się Mszą Św. w Kościele pw. św. Apostołów Piotra i Pawła, aby zakończyć się na Cmentarzu Parafialnym przy Mogile Żołnierzy Września 1939 r.

12 Września 1939 r. wieczorem Wołyńska Brygada Kawalerii ruszając z Miłosnej w kierunku Mińska Mazowieckiego zajęła Dębe Wielkie. Następnego dnia rano brygada rozpoczęła natarcie w kierunku północno-wschodnim. Rozpoczęły się walki o Cygankę (12 i 21 P.U. wsparty 103. batalionem z Rembertowa ), Choszczówkę (19 P.U. wsparty 3. batalionem z Wilna), Ciężkie boje pod Cyganką, Choszczówką i Chroślą toczyły się do wieczora. 103. batalion dowodzony przez kpt. Góralczyka na skraju wsi Cyganka walczył na bagnety, aby następnie opanować całą wieś. Po południu Niemcy przeszli do kontrnatarcia, lecz opanowali tylko Choszczówkę, na innych odcinkach walk zostali zatrzymani. Jednak o 17.00 gen. Anders otrzymuje od szefa sztabu Armii Warszawa płk Pagłowskiego rozkaz o natychmiastowym przerwaniu bitwy. Wołyńska Brygada Kawalerii wycofuje się do rejonu koncentracji pod Łaskarzewem. Na pozycjach zostały bataliony piechoty osłaniając odwrót. 14 września i one zaczynają wycofywać się w kierunku Warszawy. 103 Batalion w trakcie tego odwrotu zaatakował kolumnę nieprzyjaciela, która zatrzymała się w miejscowości Cechówka. Zadał mu duże straty w ludziach i sprzęcie pancernym. Polegli żołnierze polscy zostali pochowani na cmentarzu w Dębem Wielkim i Mińsku Mazowieckim.

W 80. rocznicę poległym Bohaterom!